Wat als rijlessen geen vast aantal hadden?
“Hoeveel rijlessen heb ik eigenlijk nodig?” Het is een vraag die bijna iedereen stelt zodra het rijbewijs in zicht komt. En het eerlijke antwoord is frustrerend simpel: *het hangt ervan af*. Volgens het CBR (Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen) heeft een leerling gemiddeld 43 rijlessen nodig om te slagen voor het praktijkexamen (CBR, 2024). Maar wie precies *is* die gemiddelde leerling?
De één pakt het schakelen binnen twee lessen op, de ander worstelt weken met de dode hoek. Sommigen rijden al stiekem jaren op het erf van een boerderij, terwijl anderen nooit verder zijn gekomen dan een botsauto. Rijlessen zijn net zo persoonlijk als leren fietsen of zwemmen — alleen is de inzet veel groter. Een rijbewijs is niet alleen vrijheid, het is ook werkgelegenheid, zelfstandigheid en soms zelfs een noodzaak.
In dit artikel duiken we in de factoren die bepalen hoeveel rijlessen je nodig hebt — van je leeftijd tot je leervoorkeur, van je instructeur tot je zenuwen. Je leest hoe instructeurs, wetenschappers en geslaagde leerlingen ernaar kijken. Ook ontrafelen we mythes, bespreken we valkuilen en kijken we naar de toekomst van rijles. Of je nu aan het begin staat van je rijopleiding of iemand kent die er middenin zit, dit stuk geeft je inzicht, herkenning én bruikbare tips.
Waarom de een sneller leert dan de ander
Als het gaat om leren autorijden, is er geen standaardformule. Verschillende factoren bepalen hoe snel iemand vooruitgang boekt. Leeftijd is daarbij vaak een eerste variabele die genoemd wordt. Uit onderzoek van SWOV (Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid) blijkt dat jongeren tussen 17 en 25 sneller motorische vaardigheden oppikken, maar juist weer gevoeliger zijn voor impulsief gedrag (SWOV, 2023).
Een andere cruciale factor is leerstijl. Iemand die auditief sterk is, zal baat hebben bij verbale uitleg, terwijl een visueel ingestelde leerling liever ziet wat er gebeurt. Rijinstructeurs die dit herkennen, kunnen hun aanpak daarop afstemmen. “Ik pas mijn uitleg altijd aan,” vertelt rijinstructeur Karim Aghbar uit Eindhoven. “De ene leerling wil stap-voor-stap instructies, de ander leert juist door fouten te maken.”
Daarnaast speelt motivatie een grote rol. Iemand die het rijbewijs nodig heeft voor werk of mantelzorg, leert vaak doelgerichter dan iemand die het ‘wel leuk’ vindt om te halen. Tot slot is er het zelfvertrouwen. “Sommige leerlingen kunnen alles goed, maar blokkeren zodra het examen dichterbij komt,” zegt verkeerspsycholoog Dr. Lianne van Egmond. “Daarom besteed ik met instructeurs ook aandacht aan mentale voorbereiding.”
Zo blijkt: niet alleen je technische skills bepalen hoeveel rijlessen je nodig hebt, maar ook je brein, je emoties en zelfs je reden om te leren rijden.
Wat bepaalt hoeveel lessen jij nodig hebt?
Nu we weten dat ‘gemiddeld 43 lessen’ weinig zegt, is het tijd om de belangrijkste invloeden op jouw leertempo te ontleden. Hier zijn de factoren die vaak het verschil maken — met voorbeelden uit de praktijk:
- Startleeftijd: Jongeren tussen de 17–20 leren meestal sneller dan 30-plussers, al zijn oudere leerlingen vaak zorgvuldiger en geconcentreerder (SWOV, 2023).
- Leeftijd van de instructeur: Klinkt vreemd? Niet helemaal. Sommige leerlingen geven aan dat ze zich beter kunnen ontspannen bij jonge instructeurs, terwijl anderen juist structuur waarderen van iemand met jarenlange ervaring.
- Frequentie van lessen: Twee keer per week lessen levert snellere voortgang op dan één keer per week. De reden: minder ‘vergeten’ tussen lessen in (CBR, 2024).
- Voorkennis of oefening: Iemand die al ervaring heeft met brommer of simulator rijdt, leert meestal sneller. Denk aan apps zoals ‘RijbewijsApp’ of oefenen met een begeleider via 2toDrive.
- Type rijschool: Grote ketens zijn niet altijd efficiënter. Volgens een consumentenonderzoek van de ANWB (2023) scoren kleine rijscholen vaak hoger op persoonlijke aandacht en slagingspercentage.
Een voorbeeld: Sam (26) had vier jaar lang niet durven beginnen met rijlessen. Hij besloot een intensieve rijopleiding van 10 dagen te volgen. “Na dag drie dacht ik: dit lukt nooit,” vertelt hij. “Maar omdat alles zo dicht op elkaar zat, kwam er ineens structuur in. Na les 30 slaagde ik.”
*Conclusie*: het aantal lessen dat je nodig hebt, is het resultaat van keuzes — sommige kun je beïnvloeden, andere niet. Maar inzicht helpt je die keuzes bewust te maken.
De grootste misvattingen over rijles
Rijles is omgeven door hardnekkige mythes. Sommige zijn onschuldig, andere kunnen je onnodig geld en tijd kosten. Hier zijn de drie meest voorkomende — en wat de experts ervan vinden:
Mythe 1: “Als je na 20 lessen nog niet examen doet, doe je iets verkeerd.”
Onzin, zegt verkeerscoach Marieke van Steenwijk: “Iemand met faalangst of perfectionisme heeft vaak meer lessen nodig, en dat is prima. Het doel is niet snelheid, maar veiligheid.”
Mythe 2: “Een les van 100 minuten is altijd beter dan 50 minuten.”
Dat hangt af van je concentratieboog. Volgens een studie van de Rijksuniversiteit Groningen (2022) neemt het leervermogen af na 70–80 minuten intensieve focus. Voor sommige leerlingen zijn kortere, frequentere lessen dus juist beter.
Mythe 3: “Een hoog slagingspercentage betekent een betere rijschool.”
Niet per se. Sommige rijscholen houden leerlingen bewust langer vast om hun slagingspercentage op te krikken. Kijk daarom ook naar reviews, transparantie en hoe jij je voelt tijdens de les.
Het belangrijkste misverstand? Dat jij moet voldoen aan het tempo van anderen. Leren autorijden is geen race, het is een investering in jezelf — op jouw voorwaarden.
De toekomst van rijles: slimmer, sneller, persoonlijker
Technologie, psychologie en onderwijsinnovatie veranderen ook de rijschoolwereld. En dat zie je niet alleen aan de elektrische lesauto’s. Hier is wat we kunnen verwachten — of nu al zien:
- Virtual Reality: Bedrijven als Green Dino ontwikkelen VR-simulaties waarmee leerlingen gevaarherkenning kunnen trainen in een veilige setting. Dit wordt nu al getest bij rijscholen in Gelderland.
- AI-analyse van rijgedrag: Start-ups zoals DriveTech werken aan software die patronen in leerlingrijgedrag analyseert en persoonlijke feedback genereert. Denk aan een digitale co-instructeur die meekijkt.
- Mentale training: Faalangstreductie krijgt steeds meer aandacht. Rijscholen bieden aparte trajecten aan voor leerlingen met examenvrees, vaak in samenwerking met coaches of psychologen.
Veranderingen in de samenleving spelen ook een rol. Jongeren wachten langer met rijlessen — deels omwille van geld, deels omdat stedelijke mobiliteit verandert. Maar als ze beginnen, zijn ze vaak gemotiveerd en goed voorbereid, mede dankzij online theorieplatforms en communities zoals ‘Rijbewijs gehaald?’ op Reddit.
Zoals dr. Van Egmond het samenvat: “Rijles wordt steeds meer maatwerk. En dat is precies wat nodig is in een tijd waarin één lesmethode niet meer voor iedereen werkt.”
Tot slot: hoeveel lessen heb *jij* nodig?
Misschien ben je 17, gretig en klaar voor het asfalt. Misschien ben je 35 en wil je eindelijk die rij-angst overwinnen. Of misschien sta je aan de zijlijn, kijkend naar je kind, partner of collega. Wat je situatie ook is, weet dit: het aantal rijlessen dat je nodig hebt, is geen maatstaf voor succes, maar een afspiegeling van jouw unieke leerweg.
*Vraag jezelf af*: Hoe leer jij het beste? Wat heb je nodig om je zeker te voelen in het verkeer? En wie kies je om je daarbij te begeleiden?
Hoe zou rijonderwijs eruitzien als het écht afgestemd werd op de leerling — niet op gemiddelden, maar op mensen?
