Wie mag er eigenlijk naast je zitten?
Heb je je wel eens afgevraagd wat de regels precies zijn voor bijrijders in een auto? Het lijkt misschien vanzelfsprekend dat iemand op de passagiersstoel mag zitten, maar de wetgeving rondom bijrijders is minder eenvoudig dan je denkt. Uit onderzoek van Veilig Verkeer Nederland blijkt dat onjuist gebruik van veiligheidsgordels door bijrijders bijdraagt aan aanzienlijk meer letselschade bij ongevallen (Veilig Verkeer Nederland, 2023). Dit onderstreept waarom het belangrijk is om precies te weten wat de regels zijn en wat er van bijrijders verwacht wordt.
In dit artikel duiken we in de wereld van bijrijdersregels. Ik neem je mee door de wettelijke kaders, de rol van bijrijders in het verkeer en wat jij als bestuurder of passagier moet weten om veilig en verantwoord onderweg te zijn. Met heldere uitleg en praktische tips leer je de belangrijkste do’s en don’ts, ondersteund door actuele bronnen en expertinzichten. Zo kun je vol vertrouwen de weg op, met oog voor veiligheid en wetgeving.
Bijrijders: wat zegt de wet precies?
De regels voor bijrijders zijn vastgelegd in het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990) en aanvullende richtlijnen. Bijrijders zijn in principe alle passagiers die plaatsnemen naast de bestuurder, meestal op de voorstoel, maar het kan ook op andere zitplaatsen in de auto zijn.
Een belangrijk uitgangspunt is dat elke inzittende, dus ook bijrijders, zich moet houden aan de verplichtingen rondom veiligheid. Dat betekent dat bijrijders verplicht zijn een veiligheidsgordel te dragen zodra deze aanwezig is. Jurist en verkeersveiligheidsexpert Sarah van Dijk benadrukt: “De verantwoordelijkheid voor veiligheid ligt niet alleen bij de bestuurder. Ook bijrijders zijn wettelijk verplicht om de veiligheidsgordel te gebruiken, wat essentieel is voor hun eigen bescherming” (Van Dijk, 2023).
Bovendien geldt er een maximum aan het aantal personen in een voertuig, dat niet overschreden mag worden. Dit is afhankelijk van het aantal zitplaatsen en het type voertuig. Overladen met passagiers is verboden en kan leiden tot boetes.
Wat maakt de regels voor bijrijders zo relevant?
Bijrijders lijken misschien passief, maar hun gedrag en positie zijn cruciaal voor verkeersveiligheid. Hier een paar redenen waarom de regels voor bijrijders van groot belang zijn:
- Veiligheidsgordelplicht: Bijrijders die geen gordel dragen lopen een veel hoger risico op ernstig letsel bij een ongeval. Het dragen van een gordel kan het verschil maken tussen leven en dood.
- Rol in afleiding: Bijrijders kunnen de bestuurder afleiden. Goede afspraken en aandacht zijn daarom noodzakelijk om de concentratie te bewaren.
- Verantwoordelijkheid: Bijrijders kunnen in sommige gevallen aansprakelijk worden gesteld, bijvoorbeeld bij het hinderen van de bestuurder of het negeren van veiligheidsregels.
- Handhaving: Politieagenten controleren regelmatig op gordelplicht en overbezetting, en kunnen boetes opleggen aan zowel bestuurder als passagiers.
Een recent voorbeeld is een situatie waarbij een bijrijder zonder gordel ernstig gewond raakte bij een botsing, ondanks dat de bestuurder wel was vastgesnoerd. Dit onderstreept het belang van de gordelplicht voor iedereen in de auto (Nieuwsuur, 2023).
Misverstanden en valkuilen rondom bijrijders
Ondanks duidelijke regels zijn er nog veel misvattingen over wat bijrijders wel en niet mogen. Een vaak gehoorde mythe is dat bijrijders op de achterbank geen gordel hoeven te dragen, wat wettelijk onjuist is. Onveilig gedrag wordt soms ook gerechtvaardigd met het argument dat het maar een korte rit is of dat het ‘altijd goed gaat’.
Daarnaast is er onduidelijkheid over kinderen als bijrijders. Kinderen tot 18 jaar en kleiner dan 1,35 meter moeten een passend kinderzitje of verhoger gebruiken, ook als zij bijrijder zijn. Dit wordt soms onderschat door ouders of bestuurders (Rijksoverheid, 2024).
Verkeerspsycholoog Laura Smits wijst erop dat “het niet naleven van bijrijdersregels vaak te maken heeft met onwetendheid en onderschatting van risico’s. Educatie is essentieel om dit te verbeteren” (Smits, 2023).
De toekomst van bijrijdersregels: veiligheid en technologie
De rol van bijrijders verandert mee met technologische ontwikkelingen. Moderne auto’s zijn uitgerust met geavanceerde veiligheidssystemen die ook inzittenden beschermen, zoals gordelspanners, airbags en waarschuwingssignalen wanneer een gordel niet gedragen wordt.
Daarnaast wordt er gekeken naar slimme apps en sensoren die bestuurders en bijrijders bewust maken van veiligheidsregels. Innovaties kunnen helpen om het dragen van de gordel vanzelfsprekend te maken en afleiding te verminderen (TNO, 2024).
Experts verwachten ook meer aandacht voor gedragsverandering bij jonge bestuurders en hun passagiers. Programma’s die jongeren betrekken bij verkeersveiligheid, benadrukken dat de rol van bijrijder actief kan bijdragen aan veiliger rijgedrag (VeiligheidNL, 2023).
Hoe denk jij dat bijrijders hun verantwoordelijkheid beter kunnen nemen? Zullen technologie en educatie het verschil maken, of blijft het vooral een kwestie van persoonlijke discipline?
