Regen op de ruit, risico op de weg: waarom we anders rijden als het nat is
“De eerste minuten van een regenbui zijn het gevaarlijkst.” Deze uitspraak hoor je vaak, maar wist je dat het ook wetenschappelijk onderbouwd is? Uit onderzoek van het Amerikaanse National Highway Traffic Safety Administration blijkt dat wegdekken bij lichte regenval juist verraderlijk glad worden door olie- en rubberresten die dan vrijkomen (NHTSA, 2021). Combineer dat met verminderde zichtbaarheid en langere remwegen, en je begrijpt waarom regenval een hoofdrol speelt in verkeersongelukken.
Toch blijven veel bestuurders hun rijstijl nauwelijks aanpassen bij nat weer. Is dat onwetendheid, gemakzucht, of simpelweg onderschatting? In dit artikel duiken we in het rijden in de regen: niet alleen met droge tips, maar met inzicht, achtergrond, en praktische voorbeelden. Waarom maken sommige mensen betere keuzes op een nat wegdek dan anderen? Wat doet regen precies met je remweg, zicht en concentratie? En welke hardnekkige mythes over regenachtig rijden zijn ronduit gevaarlijk?
Als ervaren blogger met een achtergrond in verkeer, psychologie en technologie, breng ik je een artikel dat informatief én toegankelijk is. Verwacht geen belerende toon, maar een mix van storytelling, feiten en slimme inzichten — zodat jij bij de volgende bui écht voorbereid bent. Want veilig rijden in de regen begint niet met je ruitenwissers, maar met je mindset.
Wat regen met je wegdek (en hoofd) doet
Regen verandert de weg — en jou als bestuurder. Het effect is zowel fysiek als psychologisch. Laten we beginnen met het wegdek zelf: zodra het begint te regenen, mengen stof, olie en vuil zich met water tot een spekgladde film. Vooral in stedelijke gebieden, waar auto’s vaak remmen en optrekken, ontstaat hierdoor een verhoogd sliprisico. Volgens het SWOV (2023) stijgt het aantal eenzijdige ongevallen tijdens regenbuien met gemiddeld 27%.
Maar regen beïnvloedt ook onze waarneming. Reflecties, neerslag op de ruiten, en aangedampte spiegels maken het lastiger om verkeer om je heen goed in te schatten. Een studie van de Universiteit van Leuven toont aan dat bestuurders bij regen met gemiddeld 20% minder aandacht reageren op onverwachte gebeurtenissen (Van Elslande & Jongen, 2019).
Vergelijk het met wandelen op glad ijs: je past je tempo aan, kijkt vaker omlaag, en houdt je lichaam in balans. Rijden in de regen vraagt eenzelfde soort aanpassing — maar op 100 km/u met tonnen staal onder je. Het is een mentale switch: van ‘doorrijden’ naar ‘afstemmen’. En dat begint bij bewustwording.
We spraken verkeerspsycholoog Marije de Vries, die al tien jaar onderzoek doet naar rijgedrag onder verschillende weersomstandigheden. “Veel mensen overschatten hun eigen controle en onderschatten het effect van natte omstandigheden. Ze denken: ‘Ik rijd al twintig jaar probleemloos.’ Maar gedrag in droog weer is geen garantie in de regen,” aldus De Vries.
Wat je vandaag al kunt doen om veiliger te rijden in de regen
Rijden in de regen wordt vaak als hinderlijk ervaren, maar met de juiste voorbereiding en kleine gedragsaanpassingen kun je het risico drastisch verlagen. Hier zijn vijf concrete aanpassingen die bewezen effect hebben:
- Verminder je snelheid. Dit klinkt als een open deur, maar het is cruciaal. Bij 100 km/u heb je op nat wegdek gemiddeld 40% meer remweg dan op droog asfalt (ANWB, 2024).
- Vergroot je volgafstand. Houd minstens drie seconden afstand van je voorligger. Een simpele truc: kies een paaltje langs de weg en tel ‘éénentwintig, tweeëntwintig, drieëntwintig’ vanaf het moment dat de auto voor je het punt passeert.
- Controleer je banden. Het profiel moet minimaal 1,6 mm zijn, maar experts raden minstens 3 mm aan bij nat weer. Versleten banden vergroten het risico op aquaplaning fors.
- Gebruik je verlichting verstandig. Zet bij regen je dimlichten aan, ook overdag. Automatische verlichting schakelt vaak pas in bij echte duisternis, niet bij sombere regenwolken.
- Wissel op tijd je ruitenwissers. Slijtplekken of strepen op je ruit? Tijd voor een nieuw setje. Slechte wissers verminderen je zichtbaarheid met tientallen procenten.
Een voorbeeld uit de praktijk: de politie in Brabant voerde vorig jaar een actie uit waarbij automobilisten bij nat weer werden gecontroleerd op bandenspanning en profiel. Van de 800 gecontroleerde voertuigen had 16% banden die ‘onveilig’ werden verklaard. “Dat zijn 128 potentiële slipincidenten,” aldus woordvoerder Henk van der Linden (Omroep Brabant, 2024).
Hardnekkige misvattingen die je beter loslaat
Naast een gebrek aan voorbereiding, spelen ook misverstanden een rol in de risico’s van regenachtig rijden. Hier zijn enkele van de meest voorkomende — én gevaarlijke — denkfouten:
“Mijn auto heeft ABS, dus ik glijd niet.”
Antiblokkeersystemen helpen je de controle te behouden tijdens een noodstop, maar verlengen niet je grip op een glad wegdek. ABS voorkomt slippen niet, het helpt je er alleen beter uit te komen.
“Op een natte snelweg moet ik juist hard rijden om aquaplaning te vermijden.”
Fout. Aquaplaning treedt juist sneller op bij hogere snelheden. Zodra je banden het water niet meer snel genoeg kunnen afvoeren, verlies je contact met het asfalt. Rustig rijden en goede banden zijn je beste wapens.
“Ik zie genoeg, dus ik hoef mijn lichten niet aan.”
Het gaat er niet alleen om wat jij ziet, maar ook om gezien worden. Zeker bij motregen of opspattend water ben je zonder verlichting nauwelijks zichtbaar voor andere weggebruikers.
Deze misvattingen zijn geen onschuldige vergissingen — ze kunnen het verschil betekenen tussen een veilig ritje en een levensgevaarlijk incident. Het loont om je aannames af en toe kritisch tegen het licht te houden. Zoals verkeersinstructeur Michel Bos treffend zegt: “De regen maakt geen onderscheid. Alleen je gedrag doet dat.”
Waarom dit juist nu belangrijker is dan ooit
Klimaatverandering zorgt niet alleen voor hetere zomers, maar ook voor intensere regenval. Volgens het KNMI (2023) is het aantal zware buien in Nederland de afgelopen tien jaar met 30% toegenomen. Dat betekent meer kans op natte wegen — én meer momenten waarop goed rijgedrag het verschil maakt.
Daarbij komt dat we steeds vaker onderweg zijn tijdens piekuren, in drukkere steden, met meer afleiding. Denk aan telefoons, navigatie, verkeersdrukte. Voeg daar regen aan toe, en de kans op fouten neemt exponentieel toe. Verkeersveiligheidsorganisatie VVN (2024) roept dan ook op tot meer bewustwording, vooral onder jonge bestuurders die minder ervaring hebben met slechte weersomstandigheden.
Toekomstgericht rijgedrag betekent dus niet alleen kijken naar je snelheid of je banden, maar ook naar je eigen gewoontes en mentale instelling. Kun je je concentratie vasthouden als de regen begint te tikken? Schakel je automatisch een tandje terug, letterlijk en figuurlijk? Die vragen gaan we in de komende jaren steeds vaker moeten stellen — aan onszelf én aan elkaar.
Dus de volgende keer dat je ruitenwissers ratelen, vraag jezelf dan niet alleen af of je de afslag nog haalt, maar ook: rijd ik zoals het weer van me vraagt? Want de regen mag dan vallen — hoe jij rijdt, blijft altijd jouw keuze.
Wat doe jij als de eerste druppels vallen?
Wat is jouw eerste reflex als het begint te regenen tijdens het rijden? Gaat je voet van het gas, of juist niet? Zet je meteen je lichten aan, of vertrouw je op automatisering? Deel je ervaring, fouten en lessen — en wie weet help je er iemand anders mee de volgende bui veilig door.
